Rzeka Brda: spływy kajakowe, trasy łatwe i trudne, wypożyczalnia

Spływy kajakowe Brdą


SZLAK KAJAKOWY
BRDA

Niezależnie czy jesteś amatorem przygód na rzece, czy weteranem spływów, skorzystaj z naszej oferty. Spływy kajakowe Brdą w Borach Tucholskich świetnie nadają się dla osób, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z tego typu aktywnością, ale też dla tych którzy nie lubią się nudzić. Możemy spotkać się z określeniem, że ta rzeka płynie leniwie pośród łąk i lasów, a po chwili zmienia się w żywo płynący potok w otoczeniu spadzistych brzegów.

Brda oferuje łatwe trasy, które równocześnie są na tyle urozmaicone, że podróż nurtem tej rzeki będzie stanowiła nie lada przygodę. Na jej najłatwiejszych, spokojniejszych odcinkach (środkowych), w leśnym otoczeniu będziesz mógł zachwycać się pięknem przyrody, obserwując wyjątkowe ptaki i atrakcyjne pejzaże. Kajaki bowiem to nie tylko zastrzyk adrenaliny na różnych trasach, ale również okazja do chwili relaksu w rodzinnym gronie.

Długość szlaku
km 233 km

Liczba dni
czas 10 dni

Liczba przenosek
przenoska 5

Pełny opis szlaku znajduje się pod grafiką

bieg-brdy

Brda - jedna z najpiękniejszych rzek w Polsce. Odcinek od Świeszyna do Swornychgaci został uznany przez National Geographic Polska jako jeden z sześciu najlepszych tras kajakowych w Polsce. Rzeka, która swoim urokiem przyciąga turystów z całej Europy. Swoją wyjątkowość czerpie z Borów Tucholskich, przez które przepływa prawie w całej swej długości. Ale Brda to nie tylko lasy, to też rozmaita fauna, jeziora czy słynne Piekełko. Brda posiada 43 dopływy, z których najbardziej znane to Zbrzyca, Chocina, Czerska Struga, Kamionka i Ostrowica Struga.

Historia Brdy

Już od XII wieku Brda była rzeką spławną. Pierwszą śluzę miejską zbudowano przed 1408 r. - dzisiaj Jaz Farny, który miał za zadanie podpiętrzać wodę przy młynach królewskich i mennicy na Wyspie Młyńskiej. W Borach rzeką spławiano drewno, a w dolnym odcinku była drogą łączącą port bydgoski z Wisłą. Wiek XVI i XVII to okres wykorzystywania Brdy do spławiania zboża, piwa, ceramiki i towarów leśnych. W 177 4. powstał Kanał Bydgoski o długości 24 km łączący Brdę z Notecią, a dolny odcinek stał się fragmentem drogi Wisła - Odra, stając się tym samym połączeniem dorzecza Europy Zachodniej z siecią WIsły. Wiek XIX - wzmógł się ruch towarowy, ale i pasażerski i tak w 1855 r. został uruchiomiony pierwszy statek parowy. W latach 1876-1879 na skutek regulacji rzeki od Śluzy Miejskiej do Wisły zbudowane jazy iglicowe i Śluzę Brdyujście oraz Śluzę Kapuściska. Nowe budowle znacznie podpiętrzyły rzekę, tworząc tym samym port drzewny. W 1895 r. utworzono wyspę na Zimnych Wodach porpzez przekop meandru w rejonie ul. Spornej. Na przełomie XIX i XX wieku Brdą transportowano drewno do Brelina, a roczny spłat tego drewna wynosił przeciętnie od 2 do 3 mln m3 (w 1905 r. wzrósł do 2,5, a w 1906 r. do 4,8 mln m3 , co stanowiło 1/3 rocznego dowozu drewna do Cesarstwa Niemieckiego).

Okres międzywojenny owocował w rozwój sportów wioślarskich. Zaadaptowano tor regatowy, na którym corocznie rozgrywano Regaty Wszechpolskie. Powstały liczne kluby i przysanie. W 1962 r. ujęcie wody w Czyżkówku zapewniało ok. 50% wody pitnej dla Bydgoszczy. Niestety lata 60 XX wieku przyniosły ogromne zanieczyszczenie wód Brdy ze względu na brak oczyszczalni ścieków przemysłowych i komunalnych. W konsekwencji zamknięto kąpieliska miejskie w Smukale, Opławcu i Brdyujściu. Dopiero w 2001 r. oddano do użytku dwie duże oczyszczalnie (Fordon i Kapuściska), które poprawiły jakość wody. Od 2004 r. po Brdzie kursuje Bydgoski Tramwaj Wodny.

Kaskady Brdy

Pierwszą zaporę wodną, przy której zbudowano małą elektrownię, utworzono pod koniec XIX wieku w Smukale. Budowla istniała do 1939 r., kiedy to została zniszczona podczas kampanii wrześniowej przez wycofujące się Wojsko Polskie. Już w 1928 r. opracowano projektu budowy na Brdzie zespołu ośmiu kaskad, wykorzystujących spadek rzeki, niewielkie wahania przepływów i głębokie wcięcie doliny. Autorem projektu był prof. Karol Pomianowski. Stopnie wodne miały powstać w miejscowościach; Mylof, Uboga, Kiełpin, Piła Młyn, Koronowo, Tryszczyn, Smukała, Opławiec. Niestety projekt nie doszedł do skutku ze względu na zbyt wysokie koszty budowy. Dopiero po II wojnie światowej wrócono do prac planistycznych. I tak w latach 1950-1962 powstały ostatecznie zbiorniki: Mylof, Koronowo, Tryszczyn i Smukała, przy których uruchomiono elektrownie wodne. Największy zbiornik oddano w 1960 r. - był to Zbiornik Koronowski o powierzchni 13,5 km2. Powstał na skutek połączenia wielu jezior rynnowych i podpiętrzenia Brdy o 20 m. Na dnie zbiornika znajduje się zatopiona wieś Olszewka.

Szlak kajakowy Brdy

Przed Wami szczegółowy opis każdego etapu Brdy. Odcinki podzielone zostały w oparciu o nasze doświadczenie i Wasze wybory - właśnie w taki sposób najczęściej pokonujecie Brdę. Oczywiście możecie modyfikować swoją trasę w oparciu o dostępne mapy i podróżniki. Wydaje się nam jednak, że taki układ będzie idealny i spełni Wasze potrzeby 🙂 Opis opracowaliśmy na podstawie informacji dostępnych na stronie www.wirtualneszlaki.pl oraz na podstawie mapy "Szlak kajakowy Brdy" wydawnictwa Eko Graf wydanie 2020/2021. Mapę możecie zakupić u nas w cenie 20 zł. Jest wodoodporna i zawiera wszelkie wskazówki.

Brda - Przechlewo (27,1 km)

Swoją kajakową przygodę na Brdzie proponujemy rozpocząć w Nowej Brdzie i zakończyć w Przechlewie. W ten sposób pokonamy odcinek ok. 27 km. Na mapach ten odcinek jest oznaczany jako szczególnie niebezpieczny ze względu na pojawiające się powalone drzewa, wąskie bystrza i przełomy. Przy odpowiednim stanie wody pokonamy go bez konieczności przenoszenia kajaka. Po pierwszych 7 km przepływamy pod mostem Folbrycht i mijamy pole namiotowe. Od Folbrychtu do Garbatego Mostu (czyli przez ok. 3 km) istnieje największe prawdopodobieństwo wystąpienia niebezpiecznych przeszkód. Jednak już za Garbatym Mostem, w okolicy 195 km przeszkody ustępują i rzeka łagodnieje. Od 192,7 km wpływamy na Jezioro Szczytno. Trzymamy się lewego brzegu. W okolicy 186 km na przeciwko nas widać Rzewnicę i znajdujące się przy brzegu jeziora pole namiotowe. Przepływamy przez przesmyk pomiędzy Jeziorem Szczytno a Jeziorem Szczycienko, mijamy kolejne pole w Szczytnie i wpływamy na Jezioro Końskie. Za nim meta odcinka - Przechlewo, 180,9 km Brdy. Przed mostem po lewej stronie pole namiotowe i Nadleśnictwo Niedźwiady.

Atrakcje turystyczne przy trasie:

  • Szlak Turystyczny Dolina Brdy
  • Szlak Kormoranów
  • Wieża Zamkowa na Jeziorze Szczytno

Przechlewo - Swornegacie (30 km)

Za mostem w Przechlewie Brda tworzy malutkie rozlewisko, ale szybko wraca do "normalnego" rzecznego biegu. Po pierwszych 3 kilometrach mogą pojawić się przeszkody, ale po ominięciu mostu w Płaszczycy zrobi się dość łagodnie. Za mostem po prawej stronie pole namiotowe (174,6 km). Kolejne pole namiotowe mijamy po niecałych 5 kilometrach, w Sąpolnie, skąd można dostrzec ruiny kościoła, a po kolejnych 2 km widzimy ruiny drewnianego mostu na Brdzie. Płynąc tym odcinkiem miniemy kilka okolicznych wiosek naprzemian z lasami i łąkami. W 158 km wpływamy na Jezioro Charzykowskie i trzymamy się lewego brzegu. Należy uważać na boczne fale. 2 km dalej wpływamy przesmykiem na Jezioro Długie, następnie na Jezioro Karsińskie i tak, wciąż trzymając się lewego brzegu, dopływamy do Swornychgaci, gdzie albo możemy poszukać pola namiotowego, albo zakończyć swoją przygodę przy plaży.

Atrakcje turystyczne przy trasie:

  • ruiny kościoła w Sąpolnie
  • ruiny drewnianego mostu na Brdzie
  • Szlak Turystyczny im. J. Bruskiego.

Swornegacie - Czernica (11 km)

Trzeciego dnia zaczynamy odcinek obfitujący w jeziora. Tuż za Swornymigaciami wpływamy na Jezioro Witoczno, za nim mijamy pole namiotowe w Płęsnie, aby znów po trzech kilometrach wpłynąć na jezioro - jez. Małołąckie. Przez jego wody przepłyniemy Jezioro Łąckie, aż przy przesmyku będziemy mogli odpocząć w Czernicy. Znajduje się tu ośrodek noclegowy, pole kempingowe i namiotowe, a do tego plaża z wiatami, ławkami i polem do siatkówki.

Swornegacie - Czernica (11 km)

Zaczynamy od zwężenia w Czernicy pomiędzy Jeziorem Kosobudno a Jeziorem Dybrzk. Trzymamy się prawego brzegu i wpływamy przesmykiem na rzeczny tor. Przed nami Męcikał - kaszubska wieś istniejąca już od okresu średniowiecza. Płyniemy dalej przez długie jezioro rynnowe - Jezioro Zapora, za którym jak nazwa wskazuje znajduje się Zapora w Mylofie. To właśnie tutaj znajduje się zapora spiętrzająca wody Brdy. Tuż obok istnieje hodowla pstrąga tęczowego. Swój bieg zaczyna w tym miejscu Wielki Kanał Brdy najstarszy w Polsce zbiornik, pobudowany dla celów gospodarczych. Idealny czas na przerwę i posiłek w pobliskim barze "Aga" - należy kierować się mostem ku górze wioski. Po prawej stronie pole namiotowe. Konieczna jest też przenoska. Aby ułatwić sobie to zadanie za symboliczną kwotę można wypożyczyć z Nadleśnictwa wózek do przewozu kajaków. Kierujemy się mostem do miejsca po prawej stronie rzeki, wyłożonego betonowymi płytami (miejsce wodowania po przenosce widoczne jest z mostu). Za Mylofem rzeka zaczyna przyspieszać i robić się ciekawsza. Na jakiś czas kończymy przygodę z jeziorami, co będzie dużym atutem. Wpływamy w serce Borów Tucholskich i prawdopodobnie każdy z Was ulegnie niezwykłemu urokowi tego miejsca 🙂 Ten odcinek rzeki mimo pojawiających się przeszkód jest łagodny, a stan wody nie utrudnia w żaden sposób możliwości swobodnego przepłynięcia. W Rytlu mijamy most kolejowy na 125,3 km rzeki, gdzie mogą pojawić się delikatne spiętrzenia - nie są jednak niebezpieczne. Kolejny most mijamy w samym centrum wsi Rytel, gdzie po lewej stronie za mostem znajdowało się niegdyś prywatne pole namiotowe - w chwili obecnej nie funkcjonuje. Płyniemy więc 1,6 km za mostem, gdzie po lewej stronie znajduje się Pole Namiotowe "U Krysi" - wiaty, toalety, miejsce na ognisko. Przestrzeń pełna charakteru i sielskiego klimatu. Tym samym kończymy pierwszy etap środkowego biegu Brdy.

Rytel - Woziwoda (17,6 km)

Zdecydowanie jest to Wasz ulubiony odcinek Brdy. Pewnie dlatego, że my sami jesteśmy nim zafascynowani 🙂 Na tym etapie rzeka przyspiesza, ale wciąż jest idealna zarówno dla doświadczonych kajakarzy, jak i amatorów rzecznych tras. Pojawiają się nieliczne przeszkody w postaci powalonych drzew czy kamieni, ale nie stanowią one zagrożenia. Po 8 km mijamy Agroturystykę Ściernisko. Prawie cały czas płyniemy przez lasy. Jedynie w okolicy Lutomu i Zapędowa (112-109 km) pojawią się odcinki łąk i pól. Kawałek za Ścierniskiem, w niewielkiej wsi Brda znajduje się Pensjonat i pole namiotowe "Zielony Wiatr". Możemy też spocząć i skosztować pstrągów w "Barze Mewa" - polecamy zrobić ognisko lub pograć w siatkówkę. Brda stanowi połowę trasy Rytel - Woziwoda. Wypływając z Brdy po ok. 1 km mijamy most w Zapędowie, a za nim po prawej stronie nowo utworzone pole namiotowe. Do samej Woziwody raczej nie będzie już możliwości zrobienia przerwy. W Woziwodzie za zakrętem po lewej stronie widać Kompleks Nadleśnictwa Woziwoda. Przy pierwszym pomoście spływ kończą osoby zatrzymujące się na polu namiotowym na noc, natomiast kawałek dalej, przed mostem drogowym, jest drugi pomost przeznaczony dla spływów jednodniowych. W Woziwodzie pole namiotowe jest w pełni zagospodarowane - toalety, prysznice, mini bar, pole do siatkówki, liczne wiaty, amfiteatr.

Woziwoda - Rudzki Most (20,5 km)

Na tym etapie rzeka pięknie meandruje. Swoimi zakolami sprawia, że na prawdę można się poczuć jak "w labiryntach natury" 🙂 Nurt przyspiesza, pojawiają się bystrza, drobne głazy i drzewa. Robi się ciekawie, zwłaszcza dla doświadczonych bywalców. Za Gołąbkiem mijamy dopływ Brdy "Rozlewisko Stążki", przy którym mieści się ścieżka dydaktyczna Jelenia Wyspa - niedostępna dla kajakarzy z poziomu rzeki, ale polecamy odwiedzić w wolnym czasie 🙂 Na mapach odcinek od Gołąbka do Rudzkiego Mostu zaznaczany jest jako potencjalnie niebezpieczny ze względu na pojawiające się powalone drzewa, kamienie i bystrza. Z tego względu odcinek polecamy dla osób, które mają choć niewielkie doświadczenie w pływaniu kajakiem. W okolicy 93 km rzeki, jeszcze przed Płaskoszem, mijamy Wymysłowo - hotel, pole namiotowe oraz Muzeum Indian. Za mostem kolejowym w Tucholi po lewej stronie mijamy Głaz Słowackiego, a kawałek za nim Kamień Jagiełły. Przepływamy pod mostem drogowym i mamy dwie możliwości zakończenia spływu: po prawej stronie w przystani ogólnodostępnej, lub po lewej stronie na polu namiotowym "Stary Tartak". Nieopodal Hotel pod Jeleniem.

Atrakcje turystyczne przy trasie:

  • Rezerwat Krajobrazowy Dolina Rzeki Brdy
  • Dopływ Brdy Rozlewisko Stążki
  • Ścieżka dydaktyczna "Jelenia Wyspa"
  • Muzeum Indian w Wymysłowie
  • Głaz Słowackiego
  • Kamień Jagiełły.

Rudzki Most - Gostycyn Nogawica (15,1 km)

Zaczynamy pomału zbliżać się do Piekiełka. Około kilometr za Rudzkim Mostem na mapach możemy znaleźć informację o kolejnych niebezpieczeństwach - powalone drzewa, głazy, spiętrzenia. Od Świtu wpływamy na odcinek "Piekiełka". Świt to skupisko 700-letnich dębów, więc warto na chwilę wyjść z kajaka i nacieszyć oko fascynującym krajobrazem. Samo Piekiełko, a właściwie jego atrakcyjność, zależy w znacznej mierze od pory roku i stopnia oczyszczenia rzeki. Jednak osoby, które się tym zajmują, wciąż dbają o przeszkody w tym miejscu. Jest więc spora szansa, że otrzymacie w gratisie małą nutkę adrenaliny na trasie 🙂 Za Świtem mijamy też Głaz Owczarz i Głaz Czerwony. Kolejnym przystankiem jest Piła Młyn, gdzie przed mostem po prawej stronie znajduje się przystań kajakowa. Nieopodal pensjonat. W Pile znajduje się Wioska Górnicza - warto odwiedzić to miejsce. Płyniemy dalej i rzeka zaczyna zwalniać. Spływ kończymy na rozlewisku Brdy w Gostycynie Nogawicy przy Stanicy Wodnej PTTK.

Atrakcje turystyczne przy trasie:

  • Uroczysko Piekiełko
  • skupisko 700-letnich dębów w Świcie
  • Wioska Górnicza
  • Głaz Owczarz
  • Głaz Czerwony
  • Szlak Kasztelański.

Gostycyn Nogawica - Wilcze Gardło (25,2 km)

Przed nami kolejne leniwe etapy Brdy, obfitujące w rozlewiska i jeziora. Od Gostycyna płyniemy wąskim Jeziorem Koronowskim i trzymamy się lewego brzegu. Mijamy etap, gdzie sezonowo funkcjonuje prom po Zalewie Koronowskim. Jeziorem będziemy płynąć aż 22 km, bo zaraz po Koronowskim, czeka nas Jezioro Lipkusz. Dopiero po nim króciutki odcinek rzeczny do Wilczego Gardła. Zdecydowanie jest to opcja dla tych, co lubią przemierzać jeziora kajakiem 🙂 Kawałek za mostem w Wilczym Gardle pole namiotowe po lewej stronie rzeki.

Wilcze Gardło - Bożenkowo Zdroje (18,2 km)

Kto myślał, że za Gardłem czeka go rzeka, ten się mylił 🙂 Czeka nas przeprawa przez Kanał Lateralny i małe Jezioro Białe. Trzymamy się prawego brzegu. Po przesmyku wpłyniemy na teren elektrowni Samociążek - wpłynięcie wymaga uzgodnienia. Przy elektrowni czeka nas przenoska ok. 200 m. Płyniemy dalej, mijamy Leśnictwo Ługowo i docieramy do kolejnego jeziora - Tryszczyn. Ponownie przenoska przy elektrowni, tym razem krótka, bo zaledwie 60 m. Kilka kilometrów dalej mijamy Tryszczyn-Doły i most drogowy, za którym czeka nas postój w Bożenkowo-Zdroje - pole namiotowe po prawej stronie rzeki.

Atrakcje turystyczne przy trasie:

  • Szlak im. L. Wyczółkowskiego
  • Elektrownia wodna Smociążek
  • Elektrownia wodna Tryszczyn

Bożenkowo Zdroje - Bydgoszcz

Ostatni odcinek Brdy również przepływa przez jezioro - Smukała, a tuż za nim czeka nas przeprawa ok. 100 m podczas przenoski przy elektrowni wodnej Smukała. Za nią kilka bystrzy i przeszkód. Mijamy zabudowania i pomału wpływamy do Bydgoszczy. Mijamy Śródmieście, gdzie z prawej strony dopływa Kanał Bydgoski. Przepływamy zabytkowe mosty i znowu przenosimy kajak. Z lewej strony mijamy Śluzę Miejską, wpływamy do Młynówki i przenosimy się na Brdę przy nowej marinie. Następnie czeka nas przeprawa przez skanalizowane koryto Brdy w centrum Bydgoszczy, gdzie w końcu dopływamy do Brdyujścia. Możemy pokonać ostatnią przenoskę i dopłynąć do ujścia Brdy do Wisły.

logo

L.P. Plichta Sp. z o.o.
ul. Łukowska 31e, 89-650 Czersk

NIP 555 212 28 50
Regon 383192824
KRS 0000783554


Kajakiem przez bory - wypożyczalnia, spływy, atrakcje w Borach Tucholskich

Projekt graficzny: Patrycja Plichta